Van oorsprong voerden honden diverse taken uit, waardoor een grote diversiteit aan rassen is ontstaan. Zo heeft ieder hondenras zijn eigen specialiteit. Hoe zijn die rassen tegenwoordig, als gezinshond? Welke karaktertrekken hebben ze, en waar blinken ze in uit? Dit keer de hardwerkende en moedige Duitse Herder.
In vroeger jaren werden honden vaak gewoon genoemd naar de werkzaamheden die zij verrichtten. Duitse Herdershond was dan ook geen rasaanduiding, maar een verzamelnaam voor allerlei honden die werden ingezet bij kuddes vee. Vaak hadden deze honden qua uiterlijk wel wat van elkaar weg: ze waren meestal te herkennen aan de staande oren, een hangende staart en een lange, smalle snuit. Maar eigenlijk werd er helemaal niet naar het uiterlijk gekeken. Als de hond zijn werk maar goed deed. Die werkzaamheden bestonden voornamelijk uit het hoeden, drijven en beschermen van kuddes schapen en soms runderen. De schaapsherders hadden onvermoeibare en gehoorzame honden nodig, die intelligent en alert waren en bestand tegen alle weersomstandigheden. Iedere streek had zo zijn eigen soort, maar allemaal waren het Duitse Herdershonden. Rond 1880 probeerde de Eerste Duitse Herdershondenclub dat te veranderen en tot meer gelijkvormigheid te komen. Daarin zijn ze toentertijd niet geslaagd en de vereniging ging ter ziele.
De Duitse Herder in zijn huidige vorm is voornamelijk ontstaan door ritmeester Max von Stephanitz. Von Stephanitz was een Pruisische militair. Hij wilde een veelzijdige, functionele, moedige en sterke diensthond creëren. De hond diende breed inzetbaar te zijn en een wolfachtig uiterlijk te hebben. Von Stephanitz zocht honden in Saksen en Thüringen; vrij fijngebouwde honden met een behoorlijk temperament. Die kruiste hij met zwaarder gebouwde herdershonden, met een veel rustiger karakter, uit Württemberg. Door consequent te selecteren op kleur, haartype, staart- en oordracht, ontstond uiteindelijk de Duitse Herder, een hond die niet meer bij het vee werkte, maar voornamelijk werd ingezet voor waak- en verdedigingswerk. Dit alles vond plaats rond het einde van de negentiende eeuw.
Al in 1901 werden er politiehondenwedstrijden voor Duitse Herders gehouden, maar dit ras bleek meer in zijn mars te hebben. In de beide wereldoorlogen hebben Duitse Herders heel wat mensenlevens gered. Ze werden gebruikt als berichten-, opsporings- en bewakingshond, maar ook als Rode Kruishond. Door de jaren heen heeft de Duitse Herder laten zien ook uitermate geschikt te zijn als geleidehond, hulphond en sporthond.
Tegenwoordig is de Duitse Herder één van de bekendste en meest veelzijdige hondenrassen ter wereld. Iets waar ritmeester Max von Stephanitz nooit van had durven dromen toen hij in 1899 de Verein für Deutsche Schäferhunde (in het Engels: German Shepherd Association) oprichtte. Uit de Duitse Herder zijn weer andere rassen voortgekomen, zoals de Zwitserse Witte Herder en de (nog) niet erkende Oudduitse Herder. Lange tijd zijn langstokharige honden bij de Duitse Herder uitgesloten geweest van de fokkerij. Sinds 2011 is ook deze haarvariant erkend.
Lees het volledige artikel in Onze Hond nr. 2. Bestel hier
Tekst: Jolien Schat | Foto’s: Alice van Kempen
