Epilepsie komt helaas veelvuldig voor bij honden. Toch is niet alles wat op epilepsie lijkt ook echt epilepsie, het kan bijvoorbeeld ook een bewegingsstoornis zijn. Veterinair neuroloog Paul Mandigers legt uit wat de verschillen zijn.
Epilepsie bij honden
Epilepsie komt voor bij de mens, de hond en in mindere mate bij de kat. Bij katten komt het zelden voor maar bij de hond ligt de frequentie rond de 0.5 tot 1% (1). Dit cijfer varieert per land omdat het afhankelijk is van welke honden soorten/rassen er in dat land voorkomen. Als voorbeeld geef ik de Tervuerense herder. Deze variëteit van de Belgische herder zien we veel in Nederland maar zelden in Engeland. De schatting is dat 1 tot 2 % van de Tervuerense herders epilepsie krijgt hetgeen dus gelijk invloed heeft op het voorkomen van epilepsie bij ‘de hond’ in een land (12).
Oorzaak van epilepsie bij honden
Het syndroom epilepsie kunnen we op verschillende manieren benaderen. In de regel is de eerste benadering gericht op het vinden van de oorzaak (1). Wanneer een hond een aanval heeft laten zien, volgt een goed klinisch onderzoek en bloedonderzoek. Hiermee proberen we ‘valse’ of ‘reactieve’ epilepsie uit te sluiten. Valse epilepsie is een wat vreemde term maar het betekent dat er niets mis is met de hersenen, maar iets van buiten de hersenen beïnvloedt de functie van de hersenen. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een hart-, nier-, lever- of glucoseprobleem. De tweede groep betreft zogenaamde structurele of secundaire oorzaken in de hersenen. Hoewel er zeer veel oorzaken zijn, is de meest belangrijke bij onze huisdieren een hersentumor. Hersentumoren zien we in de regel pas bij de oudere hond. De laatste groep is de zogenaamde idiopathische (=we weten de oorzaak niet) epilepsie. Deze noemen we ook wel primaire epilepsie. Het International Veterinary Epilepsy Taskforce (IVETF) heeft deze indeling iets aangescherpt door te spreken van erfelijke epilepsie, vermoedelijk erfelijke epilepsie of idiopathisch (1). Erfelijk. Helaas is epilepsie bij de meeste hondenrassen erfelijk (12).
Ook bij de mens speelt in de regel een erfelijke component, maar die is veel minder van belang dan bij de hond. De belangrijkste reden dat deze factor bij de hond wél een belangrijke rol speelt, is te wijten aan het gegeven dat de meeste hondenrassen het product zijn van jarenlange selectie, waardoor de genetische variëteit per ras, fors is afgenomen. Als binnen een ras epilepsie voorkomt en er geen passende maatregelen getroffen worden, zal met het voortschrijden van de jaren de frequentie automatisch gaan stijgen. Gelukkig is erfelijke epilepsie bij diverse rasverenigingen een aandachtspunt. Als het geen aandacht heeft zal de frequentie uiteindelijk alleen maar stijgen. Want iedere generatie sluiten we bedoeld, dan wel onbedoeld, diverse honden uit voor de fok. Als een rashond (met FCI-stamboom) epilepsie krijgt is het dus erg belangrijk dat we dit melden aan de fokker en rasvereniging.
Paul Mandigers is dierenarts-specialist, Clinical Associate Professor, DVM, PhD, DipECVN, Europees Specialist Veterinaire Neurologie EBVS, Internist voor Gezelschapshonden KNMvD| Universi-teitskliniek voor Gezelschapsdieren | Yalelaan 108, 3584 CM Utrecht | PO BOX 80154, 3508 TD Utrecht & Evidensia Dierenziekenhuizen (Arnhem)|www.paulmandigers.nl | www.ivetf.org | www.uu.nl/ecgg. Paul Mandigers is onder meer lid van de International Veterinary Epilepsy Taskforce, Dyskinesia Taskforce, lid van het Expertise Centrum Geneeskunde van Gezelschapsdieren, Fairfok en bestuurslid van de raad van Beheer op Kynologisch Gebied in Nederland verantwoordelijk voor Gezondheid en Welzijn.
Je kunt het hele artikel lezen in Onze Hond nummer 10.
